لە دووی ڕێبەندانی ٧٩ ساڵ لەمەوبەر پێشەوا قازی محەمەد و هاورێیانی لە حیزبی دێموکراتی کوردستان، بە کەڵک وەرگرتن لە دەرفەتی پێشهاتوو لە ئەنجامی گۆڕانکارییەکانی جیهانی، ناوەچەیی و ناوخۆیی ئەو سەردەمە کۆماری کوردستانیان دامەزراند. کورد توانی بۆ ماوەیەکی کورتیش بێت لە چوارچێوەی بەرتەسکی جوغرافییایی ژێر دەسەڵاتی کۆمار مافی چارەنووسی خۆی بەدەستەوە بگرێت و بنەما و دامەزراوەکانی دەوڵەتێکی دێموکراتیک و پێشكەوتوو دابنێت. هەرچەند کۆماری کوردستان بەهۆی فاکتۆرەکانی ناوخۆیی و دەرەوەیی نەیتوانی زیاتر لە ١١ مانگ درێژە بە تەمەنی خۆی بدات، بەڵام پەیام ئامانجەکانی کۆمار و بایەخە نەتەوەییەکانی ئەو کۆمارە، بووتە ئامانج و بایەخی نەوە بە دوای نەوەی نەتەوەی کورد لە سەرانسەری کوردستان.
ئەگەر لە سەردەمی کۆماری کوردستان، پرسی کورد و کوردستان لە رۆژەڤی بەرژەوەندییەکانی زڵهێزەکانی ئەو سەردەمە نەبوو و کورد خاوەنی پێگەیەک نوبوو کە بتوانێت ببێتە فاکتۆریک لە بەرژەوەندیی زڵهێزەکان، ئەمرۆ بەهۆی گۆرانکارییەخێراکانی ناوچەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و جیهان بە گشتی و بەتایبەت گۆڕانکارییەکانی دوای هێرشی تیرۆریستی ٧ی ئۆکتۆبری ٢٠٢٣ و ڕووخانی رژێمی ئەسەد لە ٨ی دێسەمبری ٢٠٢٤دا، پرسی کورد لە هەموو بەشەکانی خۆیدا بووتە بەشێک لە پرسی بەرژەوەندییەکانی وڵاتانی زڵهێزی جیهانی و ناوچە. فاکتۆری کوردستان چ لە پیوەندی لە گەڵ ئێران و چ لە پێوەندی لە گەڵ وڵاتانی دیکەدا، فاکتۆریکی بەهێزی دیاری کردنی سیاسەتی دەرەوەیی و رێکخستنی بەرژەوەندییەکانە.
ڕۆژهەڵاتی کوردستان دوای شۆرشی 'ژینا – ژن ژیان ئازادی"دا ئاڵوگۆرێکی بەرینی بەخۆیەوە بینیوە. لەو قۆناغەدا سەرەرای پێویستی یەکگرتوویی کردەوەیی لە نێو ریزەکانی بزووتنەوەی ڕزگاریخوازانەی کوردستان، مخابن هێزەکانی سیاسی کوردستان لێکدوورن و تا ئەمرۆشی لە گەڵ بێت، فەرهەنگی پەراوێزخستن، بێبڕوایی و بێمتمانەیی و نەبوونی پلانێکی پەسەندکراو و ئاشکرای یەکگرتووانە بەسەر کەشی سیاسی ڕۆژهەڵاتی کوردستاندا زاڵە. جیهانی دەرەوە کاتێک دەنگی خەلکی کوردستان دەبیسرێت و کاتێک وەک بەردەنگ (مخاطب) حیسابی بۆی دەکات، کە یەکگرتوو و خاوەنی ویستێکی یەکگرتووانە و ڕوون بێت. مخابن ئەمرۆ ئەو یەکگرتوویی و هاودەنگییە لە گۆڕێدا نیە و هەموو لایەنەکانیش خوازیاری یەکگرتوویین بەبێ ئەوەی کە بەکردەوە هەنگاوی بۆ هەڵگرن یان هەنگاوەکانیان زۆرتر بە مەبەستی "یارگیری" بۆ لاوازکردنی رکەبەرە سیاسیەکانیان نەبێت.
لە گەڵ ئەمەش بەخۆشیەوە هەوڵەکانی تاکەکەسەکان و رێکخراوە سیاسی و مەدەنییەکان بۆ یەکگرتووییەکی بەکردەوەیی بە شێوەی جیاجیا لە ئارادایە. دوابەدوای دەسپێکی شۆرشی 'ژینا – ژن ژیان ئازادی" ناوەندی نەتەوەیی ڕۆژهەڵاتی کوردستان لە پێناو پێکهێنانی پلاتفۆرمێکی هاوبەشی ڕؤژهەڵاتی کوردستان هەنگاوی ناو و پرۆژەیەکی گشتگیری کە لەودا هەموو هێزە سیاسی و کۆمەڵایەتییەکانی کوردستان خۆیان تێدا بدۆزنەوە پێشکەشی حیزبە سیاسیەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان کرد. دوای هەوڵ و دانیشتنی دووبەدوو لە گەڵ هەموو حیزب و رێکخراوەکانی کوردستان، ڕۆژی دووی رێبەندانی ساڵی ٢٠٢٤ یەکەم کۆبوونەوەی لەو چەشنە بەبەشداری نوێنەری هەموو هێزە سیاسیەکانی کوردستان پێکهێنرا و لەو کۆبوونەوەیەدا هەموو حیزبە بەشدارکان پشتیوانیان لەو هەنگاوە و پرۆژەیان کرد. بەداخەوە بەهۆی "تەنگەژەی بڕوا" ئەو هەنگاوە تا ئێستا نەیتوانیوە زیاتر لە کۆبوونەوەی دووی ڕێبەندانی ساڵی رابردوو هەنگاو بنێت.
ساڵێک دوای ئەو کۆبوونەوەیە ئێستا هەلومەرجی جیهان و ناوچە بەتەواوی گۆڕاوە، دۆخێک کە هاتووتە پێش دەرفەتی مێژوویی بۆ کورد خوڵقاندووە و بەکارهێنانی ئەو دەرفەتەش تەنیا و تەنیا لە ڕێگەی یەکگرتوویی و یەکریزی کردەوەیی مسۆگەر دەبێت. ڕۆژهەڵاتی کوردستان پێویستی بە داڕشتنی ستراتێژییەکی سیاسی هاوبەش، دیپلۆماسییەکی نەتەوەیی هاوبەش و یەکگرتوو بۆ نوێنەرایەتی کردن لە پرسی کورد لە هەموو ئاستەکانی ناوچەیی و ناونەتەوەیی، دیاسپۆرایەکی رێکخراو، سندۆقی ماڵییەکی بەهێز بۆ پشتیوانی کردن لە خەباتی ناوخۆ، میدیایەکی نەتەوەیی سیاسەتێکی پەروەردەیی نەتەوەیی هەیە. کوردستان پێویستی بەبەکار هێنانی هەموو توانایی و شارەزاییەکانی کۆمەڵگا هەیە و ئەمەش تەنیا لە رێگەی پلاتفۆرمێکی هاوبەشی هەمەگردا مسۆگەر دەکرێت.
لەو سۆنگەیەوە ناوەندی نەتەوەیی رۆژهەڵاتی کوردستان، داوا لە حیزبە سیاسیەکانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان، کۆمەلگای مەدەنی و چالاکانی سیاسی و کۆمەلایەتی، شارەزایان و پسپۆرانی بوارە جۆراوجۆرەکان دەکات، ڕۆحی دووی ڕێبەندان و وەسیەتی پێشەوا قازی محەمەد و پێویستی تێپەربوون بۆ قۆناغێکی نوێ و وەڵامدانەوە بە پێویستییەکانی ئەمرۆ و داهاتووی ڕۆژهەڵاتی کوردستان بکەنە هەوێنی یەکگرتوویی نەتەوەیی لە ڕؤژهەڵاتی کوردستان. ئێمە بڕوای پتەومان بە تواناکانی کۆلێکتیڤی نەتەوەکەمان هەیە و بێگومان گەر ئیرادەی سیاسی هەبێت، هەموو لەمپەرەکانی بەردەم یەکگرتوویی نەتەوەیی تێپەر دەکرێن.
ناوەندی نەتەوەیی ڕۆژهەڵاتی کوردستان
دووی ڕێبەندانی ٢٧٢٤ی کوردی
